16. شناخت واژه ها عامل فهم و تفاهم

یا محسن 

شناخت واژه ها عامل فهم و تفاهم

بزرگترین عامل در فهم مشترک یا سوء تفاهمات ما، چگونگی انتقال پیام و ارتباط است و واژه ها مهمترین عامل در برقراری ارتباط هستند. آیا ما تعریفهای درست و یکسانی از واژه ها داریم یا بدون دقت و توجه هر کلامی را بکار میبریم؟ برای مثال هماهنگی یعنی چه؟ یعنی هرکاری میکنی به من اطلاع بده؟ یا اینکه بیا هر دو یک راه را برویم و یک کار را بکنیم تا دچار ناهماهنگی نشویم؟ تفاوت هماهنگی با کنترل و همراهی و همکاری چیست؟ هماهنگی فرایندی است برای ایجاد وحدت و رسیدن به هدفی مشترک میان اجزاء یک سازمان یا سیستم. پس چرخ دنده کوچکی که به راست میگردد و چرخ دنده بزرگی را به چپ میگرداند، هر دو در این هماهنگی خاص، منجر به درست کار کردن ساعت و نشان دادن زمان صحیح (هدف) میشوند. یکی از ایرادات تعلیم و تربیت ما این است که بر مفهوم واژهها و تفاوت آنها تمرین و تأمل نمیشود. لذا فهم و توجه و عمل درست ایجاد نمیشود و هر کس با گمان خود کاری میکند. مثلاً واژه تقوی را به معنی پرهیزگاری میشناسیم.

از امام صادق در باره این گفتار خدا که میفرماید «تقواى الهى را پیشه کنید، حقّ تقوایش را» پرسیدند. حضرت فرمود: (حقّ تقوا این است که) اطاعت خداوند صورت گیرد و نافرمانیش نشود، و همواره یاد شود و فراموش نگردد، و شکر او به جاى آورده شود و ناسپاسیش نشود.

پیامبر(ص) نیز فرمودند: همه ی تقوا این است که آنچه را نمیدانی بیاموزی و آنچه را میدانی به کار بندی. در تعریف حیا از پیامبر میشنویم که: یا اباذر، میخواهى به بهشت بروى؟ گفت: آرى یا رسول الله پدرم فدایت، فرمود: آرزوهایت را کم کن و مرگ را مقابل دیدگانت قرار بده، و آن طور که باید از خدا حیا داشته باش، گفتم: یا رسول الله همگى ما از خدا میترسیم. فرمود: آن حیا نیست، و لکن حیا از خدا اینست که مرگ را فراموش نکنى، و شکم را (از حرام) نگهدارى و فکر خود را (از بیهودگی) حفظ کنى، و هر که مقام عالى آخرت را میخواهد باید زیور (خودنمایی) دنیا را رها کند، که اگر چنین باشى به ولایت خدا نایل گشته اى.

امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: نخواهید توانست قرآن را آن گونه که شایسته است بخوانید مگر آنکه تحریف کننده آن را بشناسید، و گمراهى را نخواهید شناخت مگر آن گاه که هدایت را بازشناسید، و تقوا را نشناسید مگر هنگامى که مرز گذر از آن را، بشناسید.