11.تعادل داشتن و جامع اضداد شدن

 تعادل داشتن و جامع اضداد شدن

وقتی صحبت از نظم میشود، یاد آدمهایی میافتیم که اگر همه کارهایشان را تمام نکرده باشند، شب خوابشان نمیبرد. یاد کسانی که اینقدر زمین شسته و دیوار سابیده اند که آرتروز دست و پا گرفته اند. اگر بخواهیم تعادل داشته باشیم، باید حد هر کاری را بدانیم. خصوصیت برجسته پیامبران و امامان (علیهم السلام) این است که جامع اضداد بودهاند. اشداء علی الکفار رحماء بینهم ...(29، سوره مبارکه فتح) شدید و غلیظ بر کافران و رحیم و مهربان بین اهل ایمان. جامع اضداد یعنی هم جاذبه داشته باشی هم دافعه، هر یک به میزان لازم و در جایگاه خود. یعنی اگر بسیار منظمی، بتوانی در شرایط لازم، با نظم کمتر هم به کارت ادامه دهی و اگر بی نظم و بیبرنامهای دست از این رویه برداری و خودت را مرتب و منضبط کنی. اگر بسیار پاکیزهای یا بی خیال از این حرفها، بتوانی روی دیگر سکه را هم تجربه کنی. در این صورت به جای عادت کردن به هر چیز، بر اساس دلیل و اولویت، فکر میکنی که کدام مهم و کدام مهمتر است. در این صورت اگر دکتر گفت روزه برای تو خوب نیست، «قربةً الی الله» روزه نمیگیری و اگر اول وقت نماز، کسی گرسنه و منتظر توست یا مهمان از راه رسیده، میتوانی نمازت را کمی دیرتر بخوانی. آدم خوب، متعادل است. مومن متعادل کسی نیست که یک حرف خدا را بشنود و یکی را نشنود. خوب بودن در حد متوسط معنی ندارد. اجرای واجبات و دست کشیدن از حرامهای خدا تعیین کننده حد تعادل است. تعادل یعنی در اجرای فرامین خداوند، مراقب اولویت هایی که او دوست دارد باشیم و عادت زده نشویم.

12.پیام همه انبیا...

پیام همه انبیا این است: در مسیر کوتاه عبور از دنیای کوتاه، آلوده نشوید.

برنامه‌های دینی برای این آمده‌اند که انسان عبور کننده از گذرگاه کوتاه‌ مدت دنیا در مسیر زندگی ابدی‌اش آلوده نشود و در آخرت گرفتار نباشد. هیچ دستور شرعی نداریم که جان ما را به دنیا گره بزند. علامه طباطبایی میفرمایند: «همت دستورات دینی این است که چهره جان انسان را از عالم طبیعت متوجه ماوراء طبیعت کند». همۀ همتش دل کندن است. جایی میگوید صدقه بده، روزه بگیر، جایی از خوردن منع می‌کند و جایی دیگر پولی که به جانت بسته را می‌کند. می‌گوید نباید به پدر مادر «اُف» بگویی مگر این که تو را به سوی غیر خدا بخوانند. با این حال نیز بال‌های رحمتت را برایشان بگستر. دستور جهاد می‌دهد که از همسر و فرزند عزیزتر از جانت دل بکنی و بروی. امام سجاد ع در دعای ابوحمزه ثمالی میفرمایند: «سیدی، اخرج حب الدنیا من قلبی و اجمع بینی و بین المصطفی و آله خیرته» سید و مولای من، محبت دنیا را از قلب من بیرون کن مرا با برگزیدهات (پیامبر عزیز) و آل او که از بهترین ها هستند همراه کن.

«اى مردم! تقواى الهى پیشه کنید و بترسید از روزى که نه پدر کیفر اعمال فرزندش را تحمّل مىکند، و نه فرزند چیزى از کیفر پدرش را. به یقین وعده الهى حق است، پس مبادا زندگانى دنیا شما را بفریبد، و مبادا (شیطان) فریبکار شما را (به کرم) خدا مغرور سازد! آگاهى از زمان قیام قیامت مخصوص خداست، و اوست که باران را نازل مىکند، و آنچه را که در رحمها (ى مادران) است مىداند، و هیچ کس نمىداند فردا چه به دست مىآورد، و هیچ کس نمىداند در چه سرزمینى میمیرد. خداوند عالم و آگاه است.» (33 و 34، سوره مبارکه لقمان)

 

13.عمل ، قوت روحی انسان را زیاد میکند

یا متعال

عمل، قوّت روحی انسان را زیاد می‌کند.

ما روحیۀ خوبی برای استغفار داریم، اما آن‌قدر که استغفار را دوست داریم، عمل را دوست نداریم. در مقام عمل هم آنچه بسیار مهم است ترک گناه است.

امیرالمؤمنین می‌فرمایند: «تَرْکُ الذَّنْبِ أَهْوَنُ مِنْ طَلَبِ التَّوْبَة؛ ترک معصیت از توبه کردن آسان‌تر است.» اجتناب از گناهان برای انسان اهمیت و اولویت دارد، انجام کارهای خوب در اولویت بعدی است. همچنین اینکه: «اجْتِنَابُ السَّیِّئَاتِ أَوْلَى مِنِ اکْتِسَابِ الْحَسَنَات؛ ترک معاصی بر کسب حسنات اولویت دارند» به همین دلیل وقتی که سخن از تقوای الهی و حفظ رابطه با خداوند به میان می‌آید بلافاصله انسان به یاد ترک معاصی و عمل می‌افتد، چرا که رابطۀ ما با خداوند بیشتر در زمینۀ عمل شکل می‌گیرد. ایشان می‌فرمایند: «مَن یَعمَلْ یَزدَدْ قُوَّةً، مَن یُقَصِّرْ فی العَمَلِ یَزدَدْ فَترَةً» هر کس عمل کند قوت روحی او زیاد خواهد شد و کسی که در عمل قصور کند، سست می‌شود. و فرمودند که: أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ الْعَفَاف. بهترین عبادت عفت داشتن (حفظ خود از ارتباطهای نامشروع) است.

امام صادق از قول امام علی (علیهماالسلام) فرمودند: «نَبِّه بِالتَّفکرِ قَلبَک وَ جافِ عَنِ الَّلیلِ جَنبَک وَ اَّتقِ اللهَ ربَّک.» با تفکّر دل خود را بیدار ساز، و پهلو از خواب بلند کن، و تقوای خدا که پروردگار توست پیش گیر.

چه زیباست که حضرت مسیح به یارانش مىفرمود: اگر دوستان و برادران من هستید پس خود را براى عداوت و دشمنى از جانب مردم آماده کنید، به شما مىآموزم که عمل کنید، و شما را نمى آموزم که خودبین شوید. هرگز به آنچه مىخواهید (از پاداشهاى اخروى) دست نیابید جز به ترک کردن آنچه که بدان میل دارید، و به صبر نمودن بر آنچه که آن را خوش ندارید. از نگاه به نامحرم بپرهیزید که در دل صاحبش بذر شهوت میافشاند، و همین کار کافى است که صاحبش را دچار فتنه نماید . چقدر دور است آنچه که از دست رفته، و چقدر نزدیک است آنچه که خواهد آمد! واى بحال فریفتهشدگان اگر آنچه که خوش ندارند نزدیکشان شود، و آنچه که دوست دارند از آنان جدا گردد، و آنچه که بدان وعده داده شدهاند نزدشان آید. و همانا در آفرینش این شب و روز جاى پند آموزى است. واى بحال آن کس که دنیا همه همّ اوست، و گناهان کردار اوست که فردا روز چگونه در پیشگاه پروردگارش رسوا میشود. در غیر ذکر خداوند زیاد سخن نگویید که آن کسانى که بسیار در غیر ذکر خدا سخن مىگویند دلهایشان سخت است امّا نمیدانند.

14. عاقل آن است که ...

یاکافی

عاقل آن است که در سفر تجاری‌ سود کند، سالم آمده سالم برود.

می گویند چشمت را حفظ کن، گوشت را حفظ کن. چشمت را ببند تا دلت بسته نشود. 

گوش نزدیک‌ترین حس به جان انسان است. حساسیت این وجود مثل فیلم عکاسی است که جلوی هر چیز قرار می‌گیرد، تصویرش در آن می‌افتد. با این حساسیت بالا چقدر مراقبت از آن سخت است. می‌گویند با هر کس حرف نزن تا دلت از دست نرود. این مدرسه ایست که بعضی کلاس اولش هستند، اما متخصص سطح بالا هم دارد. بعضی هنوز دارند فکر می‌کنند که حرام و حلال خدا را، حرف و قانون آفریننده را گوش کنند یا دستشان را به دست دیگران بدهند. عاقل کسی است که فرق سروش آسمانی و امیال زمینی را بفهمد. چقدر دانایی و نادانی، بینایی و کوری، بندگی و گمراهی فرق می‌کند. آنکه یادش نرود از کجا آمده و به کجا میرود و با هر نفس به آخرتش نزدیکتر میشود، سرخوشی و بیفکری کوتاه مدت را برنمیدارد و خوشبختی ابدی را بفروشد. 

 کَفى بالمَوتِ واعِظا. مرگ براى اندرز گرفتن بس است.

پیامبر خدا السَّعیدُ یَتَّعِظُ بمَوعِظَةِ التَّقوى وإن کانَ یُرادُ بالمَوعِظَةِ غَیرُه. انسان سعادتمند، اندرزِ به تقوا را آویزه گوش خود مى کند، هرچند مخاطب آن اندرز کسى دیگر باشد.

امام صادق (ع) ارزشمندترین مردم کسى است که دنیا را براى خویش ارزش نداند.

هان! همانا جسمهاى شما را بهایى جز بهشت نباشد؛ پس آنها را به چیز دیگرى نفروشید. امام کاظم ع

15. پند هایی از اطراف جهان

یا ستار العیوب 

پندهایی از اطراف جهان

از عبد اللَّه بن عباس نقل شده که: روزى در حضور رسول خدا نشسته بودم، شخصى از علم و دانش و حکمت على سؤال کرد.

آن حضرت فرمودند: بدانید، حکمت به ده قسمت تقسیم شده است، نه قسمت آن به على بن ابیطالب و یک قسم آن به بقیه مردم داده شد. ترنمی از الهامات حکیمانه خداوند را در کلام دیگر انسانها دنبال میکنیم، چرا که

امام رضا (ع) فرمودند: حکمت گمشده مؤمن است او را بجویید گرچه در اختیار مشرک باشد.

به جای این که به تاریکی لعنت بفرستی یک شمع روشن کن. ضرب المثل چینی‌ نروید از راهی که روندگان آن بیشمارند. عیسی مسیح بدترین و خطرناک ترین کلمات این است: همه همین طورند. تولستوی «شما، در زندگی خود از اختیار کامل برخوردارید و به همین دلیل نمی توانید گناه نابسامانیهای خود را به گردن این و آن بیندازید. پس بهتر است برخیزید، به عرصه پر تلاش زندگی وارد شوید و مرزهای موفقیت را یکی پس از دیگری بگشایید. مانند مرغابیها که مدام واک واک می کنند، غرغر نکنید، به خود آیید و چون عقابها اوج گیرید. دنیا مانند پژواک اعمال و خواستهای ماست. اگر به جهان بگویی: «سهم منو بده...» دنیا مانند پژواکی که از کوه برمی گردد، به تو خواهد گفت: «سهم منو بده....» و تو در کشمکش با دنیا دچار جنگ اعصاب می شوی. اما اگر به دنیا بگویی: «چه خدمتی برایتان انجام دهم؟...» دنیا هم بتو خواهد گفت: «چه خدمتی برایتان انجام دهم؟»» وین دایر به هر اندازه که زن آرام و مطیع و با عفت است، به همان اندازه نفوذ و تأثیر او شدیدتر و استوارتر است. سعی نکنید موفق شوید، بلکه سعی کنید با ارزش شوید. زندگی مثل دوچرخه سواری است. برای حفظ تعادل باید حرکت کنید. هر احمقی می تواند چیزها را بزرگتر، پیچیده تر و خشن تر کند؛ برای حرکت در جهت عکس، به کمی نبوغ و مقدار زیادی جرات نیاز است. انیشتین فرقى نمی کند گودال آب کوچکى باشى یا دریاى بیکران... زلال که باشى، آسمان در توست. نلسون ماندلا : امروز را برای ابراز احساس به عزیزانت غنمینت بشمار، شاید فردا احساس باشد اما عزیزی نباشد. جایی در پشت ذهنت به خاطر بسپار، که اثر انگشت خداوند بر همه چیز هست. برای آنان که مفهوم پرواز را نمیفهمند، هر چه بیشتر اوج بگیری کوچکتر میشوی. بگذار عشق خاصیت تو باشد نه رابطه خاص تو با کسی. کسی را که امیدوار است هیچگاه نا امید نکن، شاید امید تنها دارایی او باشد. زندگی کتابی است پر ماجرا، هیچگاه آن را به خاطر چند ورقش دور نینداز.