✔ بچه ها با عقل به دنیا می آیند ، کمک کنیم تا عاقل شوند.
هربچه ای که پا به دنیا میگذارد دارای عقل است .
فقط باید تعقل او فعال شود. باید پدر و مادر هزارها بار او را به خودش رجوع دهند .
و با تصمیم نگرفتن مداوم ، دفاع نکردن و جواب ندادن به جای او ، کاری کنند تا خودش
حرف بزند ، برسی و تفکر کند و تعقل در او فعال شود.
✔ سکوت و توجه ، عمق ایجاد میکند.
هشام، کم سخن گفتن، حکمت بزرگی است. خاموشی را از دست ندهید، زیرا خاموشی آسایش زندگی و کم گناه کردن و سبک بالی از خطاست. امام کاظم ( ع)
امیرالمومنین(ع): چه بسا سخنانی که جوابش سکوت است.
زیاده گویی و قیل و قال فرصتی برای اندیشه نمیگذارد. کسی که مرتب حرف میزند، ذهنی پراکنده پیدا میکند.
از هر دری سخنی میگوید و به سراغ موضوع بعدی و حرف بعدی میرود.
اندیشه نیازمند توجه و تعمق است. نیازمند بهتر دیدن👀 و بهتر شنیدن 👂است.
کسی که میخواهد بیشتر بفهمد و به عمق رویدادها پی ببرد از دیدنی ها و شنیدنی ها برای خود سوال مطرح میکند و
به پاسخ پرسش ها می اندیشد. آن وقت است که از هر سوال به ده ها پاسخ قطعی و احتمالی میرسد.ذهنی که پر از پرسش است،
از هر رویداد کوچک و بزرگ پیامی دریافت میکند و به فهم و عمق بیشتر میرسد.
فکر میکنیم اگر کنار حرم امام رضا( ع) جیغ بزنیم زودتر دعایمان مستجاب خواهد شد .
شیطان میخواهد که حواس ما را پرت کند تا به گفت و شنود های بی حاصل و تماشا کردن های بی توجه بگذرانیم و
این عمر بگذرد و تمام شود و برود.
امام صادق ( ع) میفرمایند: اگر نبود که شیطانها پیرامون دلهای بنی آدم دور میزنند، هر آینه انسان ها میتوانستند ملکوت آسمانها و زمین را ببینند. و نیز پیامبر( ص) میفرمایند: اگر زیاده روی شما انسانها در سخن گفتن نبود و اگر پریشانی و آشفتگی دلهایتان نبود، هر آینه شما هم میدید آنچه را که من میبینم و میشنیدید آنچه را که من میشنوم.
💞قرآن کریم( با توجه به سوره انفال آیه ۱۷۹) تقوا را شرط در تفکر و تذکر و تعقل دانسته و برای رسیدن به استقامت فکر و دریافت صحیح علم و رهایی آن از ناخالصی های اوهام حیوانی و القائات شیطانی شرط کرده که علم هم دوش عمل باشد.
✔ تسلط عقل به جای هیجان.
🍁تا وقتی هیجان بر ما مسلط است، تحت تاثیر هر عاملی خوشحال 
یا ناراحت 
می شویم. لحظه ای در حال خنده 
و لحظه ای بعد در حال گریه 
. چیزی بی دلیل نظرمان را جلب می کند و از چیزی بی دلیل بدمان می آید.
به اندازه ای که عقل بر این احساسات سست غلبه کند، ثبات اخلاقی به وجود می آید و آن وقت است که می شود بر تعادل این شخص حساب کرد. شرایط اخلاقی و هیجانی کسانی که معلوم نیست تا چند لحظه دیگر کدام رویشان بالا می آید، نگران کننده است.
🍁اگر بخواهیم ترس، عصبانیت، ناامیدی، بی هویتی و بلاتکلیفی تبدیل به امنیت، امید، هدفمندی و جهت گیری های عاقلانه شود، کافی است خودآگاهی بهتر، کنترل بیشتر و درک حضور خداوند را تمرین کنیم.
🌷پیامبر اسلام صلوات الله علیه و آله فرمودند: لا یستقیمُ ایمان ُعبدٍ حتی یستقیمَ قلبُه ... ایمان بنده ای استوار نگردد، تا دل او استوار شود.
(نهج البلاغه، ترجمه دشتی، ص 337).
هر وقت کسی قصد تغییر و اصلاح کند و در راه رشدی قدم بگذارد ، شروع میکند به القای اینکه تو را چه به این کار ها ، تو که نمی توانی ، تو که عرضه نداری ، این کار ها در حد تو نیست ...
✔ حیا، عقل و ایمان
جبرئیل بر آدم علیه السلام نازل شد در حالی که حیا، عقل و ایمان را با خود آورده بود، به آدم گفت: خدایت سلام می رساند و می فرماید: از این سه خصلت یکی را انتخاب کن؟ آدم علیه السلام عقل را انتخاب کرد، جبرئیل به ایمان و حیا گفت: بروید. گفتند: خداوند به ما دستور داده که از عقل جدا نشویم. (ارشاد القلوب، ترجمه سلگی، ج1، ص 287)
پس ارتباط تنگاتنگی بین این سه مهم، وجود دارد. قطعا کمک به تقویت تعقل، باعث تقویت ایمان و حیای مطلوب خداست و چه خوب است، با حفظ حریم و حیایی که خداوند از ابتدا در نهاد هر کودکی قرار داده (با استفاده بچه ها و بزرگترها از لباس های پوشیده، فیلم ها، رفت و آمدها و سخنانی که حیای انسان را حفظ و تثویت می کند) عقل و ایمان را حفظ و تقویت کنیم.
پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله خبر از مطلب مهمی داده اند که: هر کس گناهی انجام دهد، بخشی از عقل او می رود و دیگر به او باز نمی گردد. (نقل از استاد علیرضا پناهیان، مَنْ قَارَفَ ذَنْبًا فَارَقَهُ عَقْلٌ لَمْ یرجع إِلَیْهِ ابدا، میزان الحکمة، ح 1576)
همچنین موسی بن جعفر علیه السلام فرموده اند: هشام، حیا از ایمان است و ایمان در بهشت است و فحش و ناسزا از ستمگری است و ستمگری در جهنم است. (مواعظ امامان علیهم السلام (ترجمه بحارالانوار)، ص 268)
یک انسان خوب هم می تواند بد بشود. کافی است لحظه ای مراقبت از عقل، حیا یا ایمانش را تعطیل کند.
🌷حاجب اگر محاسبه حشر با علی است
شرم از رخ علی کن و کمتر گناه کن🌷
یا حق
هرموضوعی را تعمیم ندهیم.
یک بار یک نفر از منزلش خارج شد و با موتور سیکلت تصادف کرد .
یکی دوبار برای یافتن شغل مناسب تلاش کردیم و موفق نشدیم .
دو سه بار پیش آمد که با وجود مطالعه کافی در امتحان نمره عالی نگرفته ایم .
آیا یک بار ، دو بار ، سه بار کافیست برای اینکه دیگر از منزلمان خارج نشویم ، دنبال
شغل و درآمد نرویم ، تلاش و مطالعه را کنار بگذاریم ، بچه ای را به اردویی نفرستیم ،
فقط اجناس خارجی بخریم ، ارتباط مان را با فامیل قطع کنیم و اصلا قید زندگی و خانواده
را بزنیم ؟ دانشمندی که از ستاره های درخشان روزگار شد ، همت و امید را از مورچه ای یادگرفت که در چهلمین بار توانستدانه ای را به دندان گرفته ، از دیوار بالا رفته و باز افتاده را به منزل برسد .
تفکر چرا و چگونه؟
اگر از دوستانتان بخواهید همگی شروع کنند به فکر کردن ، خواهند گفت : به چه فکر کنیم ؟
یعنی فکر کردن موضوع می خواهد . ما فکر می کنیم برای یافتن پاسخ سوالات ، حیرت ها ، برنامه ریزی ، تصمیم گیری و فهم مطالب مختلف .
تفکر امری اساسی در حل مسئله نیز محسوب میشود .
تفکر عبارت است از ، درک روابط منطقی و نامرئی میان امور برای تشخیص وظیفه خود .
می توانیم با انتخاب موضوعات مناسب ، تفکر هدفمند و رشد دهنده ای داشته باشیم .
موضوعات پیشنهادی زیر می تواند به عنوان تمرین های هفتگی توصیه شود .
برای اینکه فکر های ما ر موضوعات پیشنهادی به نتیجه های موثری برسد ، خوب است که
به تنهایی و سپس در جمع دوستان در مورد چگونگی و راهکار های آن هم فکر کنیم .
موضوعاتی مثل :
دوست شدن و سخن گفتن با خدا ، دیدن و درس گرفتن از اطراف ، دقت در هدف از هر رفتار و تصمیم و سپس انجام آن کار در صورت یافتن دلیل و نیتی درست ، روش های احترام گذاشتن ، روش های شاد کردن ، روش های تشکر کردن ، روش های کمک به دیگران ، شکر برای آنچه داریم ، شکر برای آنچه ناریم ، الحمدالله را عملی کردن ( امکانات و نعمت ها ، زیبایی ها و توانایی های همه را از خدا ببینیم و تحسین کنیم .)
هدیه دادن به کسانی که از خطای ما دلخورند ، بین بد و بدتر - مهم و مهم تر ا انتخاب کردن ، ترفند های شیطان را شناسایی کردن .
شما چه موضوعات دیگری را سراغ دارید ؟؟؟؟
« تو نمیتوانی دیگران را وادار کنی تا دوستت بدارند، تنها میتوانی دوست داشتنی باشی.»
حدود هشتاد درصد از آدم های موفق دنیا ، کسانی هستند که هوش اجتماعی بالایی دارند، نه کسانی که صرفا هوش درسی داشته و نمرات عالی میگیرند. آدم هایی که در روابط خود با دیگران مراعات اخلاق، انصاف و شرایط را میکنند. آنها را میبینند و برایشان فکر میکنند. مثل همانی که قبل از شروع به خوردن، فکر میکند که دست دیگران هم به غذا میرسد؟ میگوید ، برای شما اول بکشم؟ وقتی در حال رانندگی حس میکند که اتومبیلی میخواهد به چپ بپیچد، به او راه میدهد تا بتواند رد شود. در خانواده فکر میکند همسرش با چه امید و آرزویی پا به زندگی او گذاشته است و از خود میپرسد: « من برای پیشرفت و نشاط او چه کمکی میتوانم بکنم.» هرکه این بلوغ اجتماعی را پیدا کند دوست داشتنی میشود. پرورش تفکر مراقبتی نیازمند توجه به دیگران از زاویه نگاه آنهاست.
علی ( ع) میفرمایند: « تو را در ادب کردن نفس همان بس که از آنچه انجام دادنش را برای دیگران نمی پسندی بپرهیزی».
به بیان دیگر اینکه آنچه بر خود نمی پسندی به دیگران روا نداری. اما باید از نگاه او و خواسته ها و شرایط او نگاه کنی. نه اینکه بگویی اگر من بودم این رنگ و این جنس لباس میپوشیدم. ببین او چه رنگ و جنسی را دوست دارد و او احترام و توجه را چگونه معنی میکند. به بعضی باید هدیه داد و از بعضی دیگر باید هدیه گرفت تا احساس رضایت و شادی کنند.
بهترین زندگی را کسی دارد که دیگری به خاطر بودن او به خوشی زندگی میکند. امام رضا ( ع)
آیا لازم است که به حرف دیگران خوب گوش کنیم؟
پاسخ های خود به این سوال را در ذهن بیاورید. اگر عادت کنیم که فقط حرف بزنیم و از خاطرات و مشکلات و مسائل خود بگوییم، دیگر گوشی برای توجه به سخن دیگران نخواهیم داشت. گاهی طرف مقابل از موضوعی میگوید و ما از موضوعی دیگر.
در حالی که ما دوست داریم وقتی درد دل میکنیم ، همه سراپا گوش باشند و عکس العمل مناسب نشان دهند. فرض کنید موضوعی
مطرح شده وچند نفر همزمان شروع به صحبت میکنیم و هر یک بی توجه به دیگران به سخن خود ادامه میدهد. در این شرایط از هر کدام میپرسد : آیا شما حرفهای آن یکی را شنیدید؟ آیا او متوجه حرف های شما شد؟ اگر هر کس نصفه و نیمه چیزی از سخن دیگری شنیده و منظور کامل او را متوجه نشده، پس هدف از این گفتگو چیست؟ آیا قرار است که هرکس فقط حرف خودش را بزند و برود؟ در این شرایط چگونه انتقال پیام، الفت و همدلی و همراهی اتفاق می افتد؟ یا اگر نقدی صورت بگیرد، نقد درست و منصفانه ای خواهد بود، یا با پیش فرض ها و پیش داوری های ذهن شنونده انجام گرفته است؟ چه خوب بود اگر بیشتر به دیگران مجال سخن گفتن و اظهار نظر میدادیم، بیشتر می شنیدیم. و فکر میکردیم. چقدر تاکنون شنیدن همراه با سکوت، بدون هیچ دفاع و جواب را تجربه کرده ایم؟
امام صادق ( ع):
از اخلاق نادان، پاسخ دادن قبل از شنیدن و بحث کردن قبل از فهمیدن و حکم کردن
به موضوعی است که نمیشناسد.
سوره مبارکه ملک : وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ ﴿۱۰﴾
و گویند اگر شنیده [و پذیرفته] بودیم یا تعقل کرده بودیم در [میان] دوزخیان نبودیم (۱۰)
تفکر انتقادی به معنای « رد نکردن هر چیز و نپذیرفتن هر چیز بدون دلیل و ملاک های درست» است.
اگر یاد بگیریم که حرفهای معتبر و منطقی بزنیم و برای شنیده ها دنبال سند و اعتبار سخن باشیم، بسیاری از شایعات، خرافات، و توطئه ها بی اثر میشود. کشورهایی در اوج نا امنی وجود دارند که با تبلیغات، مهد امنیت نمایانده میشوند و کشوری دیگر در اوج امنیت و شکوفایی را با شایعه سازی و زیر سوال بردن مدام ، در استرس و احساس نا امنی نگاه میدارند. گرچه نا صحیح بودن بسیاری از شایعات ، بعدا معلوم میشود اما حس نارضایتی و نابسامانی برای مردم باقی میماند. اگر یکی دو نفر خبری را بدهند، حتما صحت دارد؟ رگر بگویند خودمان دیدیم یا خودمان شنیدیم چه؟ آیا اتفاق افتاده که خودمان چیزی را اشتباه دیده یا ناقص و جابجا شنیده باشیم؟ از راهکارهای مدیریتی این است که : همیشه حرفی را بزن که بتوانی بنویسی، چیزی را بنویس که بتوانی امضا کنی و چیزی را امضا کن که بتوانی پایش بایستی. - با هر کس باید مثل خودش رفتار کرد؟ کی گفته؟ مامانم میگه شنیده ای که میخواهند تاریخ ایران را از کتابهای مدارس حذف کنند؟ از کی شنیده ای؟ روزنامه ها نوشته اند. کدام روزنامه؟ همین روزنامه..... همین روزنامه که امروز بعضی مطالبش تکذیب شد؟ شنیده ای که وزیر جدید میخواهد بین همه راهرو ها دیوار بکشد؟ کی گفته؟ همه میگویند. اگر مطلبی را چند نفر بگویند، نظر همه است؟ اگر موضوعی را همه بگویند ، حتما درست است ؟ به نظر شما هر شنیده ای را باید نقل کرد و به دیگر ی گفت؟ آیا دهان بینی و زودباوری نشانه ی بی فکری نیست؟
پیامبر اعظم( ص) فرمودند: ای اباذر سخنان زاید را حذف کن و سخن به مقداری که نیازت را برآورد برای تو بس است. ای اباذر در دروغگویی شخص همین بس که هرچه را بشنود نقل کند. ای اباذر هیچ چیز برای حبس کردن طولانی در زندان سزاوار تر از زبان نیست. ای اباذر ، خدا نزد زبان هر گوینده حاضر است، پس شخص باید از خدا پروا داشته باشد و بداند که چه میگوید.
( مجالس صدوق، باب ۱۱۸، ص۳۳۹)
