لحظه ای درنگ

مهارت های تفکر برای زندگی

لحظه ای درنگ

مهارت های تفکر برای زندگی

لحظه ای درنگ

بارها شنیده ایم : فکر کن ، تفکر خوب است.
گفته اند : سعی کن طرز فکرت را عوض کنی
و برداشت های بهتری از رویداد های اطرافت داشته باشی .
اما کمتر به ما گفته اند که چگونه تفکر بهتری داشته باشیم. گاهی گمان میکنیم از صبح تا شب فکر میکنیم ، اما به دلیل آنکه تفاوت خیال پردازی ، توهم و تکرار خاطرات را با تفکر صحیح و استفاده از عقل نمی دانیم ، اسیر هیجانات و برداشت های غلط از زندگی میشویم. مطالعه مستمر ، تدریس و تمرین این عملی این مطالب کمک میکند تا :
بر ورودی های ذهن و حواس کنترل پیدا کنیم ، از اشتباهات در برداشت هاو تصمیم گیری ها پیشگیری کنیم، از مهلکه های غم و غصه و عصبانیت عبور کنیم ، تفکر وتعقل خود را به سطوح بالاتری برسانیم و در بهبود مسائل زندگی یکی پس از دیگری مهارت پیدا کنیم.

۲۳ مطلب در آبان ۱۴۰۰ ثبت شده است

شنبه, ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۱:۳۰ ب.ظ

3. چطور بفهمم و تشخیص دهم؟

یا رئوف

mailچطور بفهمم و تشخیص دهم؟

« اتَّقُوا اللَّهَ وَ یُعَلِّمُکُمُ اللَّهُ» (282، سوره مبارکه بقره) تقوا داشته باشید تا خدا معلمتان شود.

بیشترین سؤالی که در مباحث فکری به ذهنت فشار می آورد و نیازت میشود این است که چطور بفهمم، از کجا تشخیص دهم و چه تصمیمی بگیرم که درست باشد؟ گاهی همانی که ریزترین و حساس‌ترین نکات را به یادت می‌آورد، همان هم ساده‌ترین و واضح‌ترین موضوعات را از یادت می‌برد. همانی که سرت را می‌گرداند تا ماشینی را که با سرعت به سویت می‌آید ببینی و خودت را نجات دهی، گاهی هم سرت را صاف نگه‌می‌دارد و تا یک متری اطرافت را نمی‌بینی. فراموشی هایت گاه به خیر و صلاح تو است و گاه به خاطر دور شدن از خدا و رفاقت با شیطان است. راهی نداریم جز این که اهل خیر شویم و از بدیها فاصله بگیریم. خدا فکرهای خوب را میفرستد. هر کاری که طهارت و توجه ما را به خدا زیاد ‌کند، مسیر اندیشه و تشخیص راه های نجات را برای ما هموار میکند. میگویند در افقهای بالاتر هوا بهتر است و دیدگاهش گسترده تر. میتوانیم برای بالا رفتن، از گناهان دوری کنیم، به واجب و حرام او خصوصاً نماز اول وقت و با توجه اهمیت بدهیم،حق مردم و اخلاق خوش را مراعات کنیم و پیرو رسول خدا و فرزندان و دوستانش باشیم. ان تتقوا الله یجعل لکم فرقاناً. هر که اهل تقوی شد خدا توان تشخیص خوب و بد را به او می‌دهد. (29، سوره مبارکه انفال)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۳:۳۰
شنبه, ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۱:۲۹ ب.ظ

4. دلت پاک باشد ، هرکاری خواستی بکن؟

یا غفور رحیم

mailدلت پاک باشد، هر کار خواستی بکن؟

هر کس دستورات خدا را عظیم شمارد، پاسخ به فرمان او میدهد. حضرت علی (ع) اگه یکی بهت بگه: دوستت دارم، عاشقتم، همیشه به یادتم ، نمی‌گی به خاطر من چه کاری حاضری بکنی؟ یا چه کارهایی را حاضری که نکنی؟ اگه خدا بهمون بگه: «هیشکی منو دوست نداره» چی داریم که بگیم؟

enlightenedامام صادق فرمودند: ما أحب الله من عصاه. کسی که خدا را نافرمانی میکند، او را دوست ندارد. سپس این شعر را فرمودند: تَعْصِی الْإِلَهَ وَ أَنْتَ تُظْهِرُ حُبَّهُ هَذَا لَعَمْرُکَ فِی الْفِعَالِ بَدِیعُ لَوْ کَانَ حُبُّکَ صَادِقاً لَأَطَعْتَهُ «إِنَ الْمُحِبَ لِمَنْ یُحِبُ مُطِیعُ» مخالف امر خدا عمل میکنی و اظهار به محبت او داری؟ این از محالات و کارهای نوظهور است! اگر محبت تو راستین بود حتما اهل اطاعت او میشدی، چرا که هر دوستداری، مطیع محبوب خویش است. قرآن کریم میفرماید: قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْکُمُ اللَّهُ.(7، سوره مبارکه حجرات) ای پیامبر بگو اگر خدا را دوست میدارید، از من (فرستاده او) پیروی کنید تا دوستتان بدارد. همچنین امیرالمؤمنین فرمودند:

enlightenedاگر میخواهى از آفریدگار خود فرمانبردارى نکنى، از روزى او مخور و اگر دشمن او را دوست میدارى از مملکت او بیرون شو. بر فرض که خداوند براى معصیت خود بیم هم نمیداد، واجب و شایسته بود که براى شکر نعمتش معصیت نشود. عقل شمشیر برنده است، خواهش نفست را با عقل خویش بکش. خواسته های انسان رشد یافته و عاقبت نگر در مسیر محبت و شکری است که نسبت به خدایش دارد. اما میل و خواهش انسان رشد نیافته و در طفولیت مانده با لذتهای ظاهری و گذرا شکل میگیرد. از اینرو اگر بخواهیم مبارزه با خواهشهای نفس بکنیم، ملاک آن خواسته های غیر مفید به حال دنیا و آخرت ماست.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۳:۲۹
شنبه, ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۱:۲۹ ب.ظ

5.پرهیز از نشخوار ذهنی ، کنترل وسواس فکری

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۳:۲۹
شنبه, ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۱:۲۸ ب.ظ

6.فرصت کم است ، ضرر نکنی

یا عزیز

mailفرصت کم است، ضرر نکنی

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ. وَ الْعَصْرِ(1) إِنَّ الْانسَانَ لَفِى خُسْرٍ(2) إِلَّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَ تَوَاصَوْاْ بِالْحَقِّ وَ تَوَاصَوْاْ بِالصَّبرِْ(3) سوره مبارکه عصر به ما میگوید که فرصت کم است و انسان در معرض زیان، مگر این که باورهای درست و کارهای خوب داشته باشد.

enlightenedپیامبر اکرم(ص) فرمودند: هیچ کار خیری را دست کم نگیر اگرچه کاری مانند گشاده‌رو برخورد کردن با برادرت باشد. میشود در حد فرصت و توان، خیری را از دست نداد. جوان باشی یا پیر بیکار ننشینی.

enlightenedبه پیامبر (ص)گفتند فلانی جوان خوبی است. از کارش پرسیدند، گفته شد بیکار است، فرمودند: از چشمم افتاد. همچنین فرمودند: برای هر کار، نیت خیری کن، حتی خوابیدن و خوردن.

برای مسلمان بازنشستگی چه معنایی دارد؟ خدوند میفرماید: فاذا فرغت فانصب. هر گاه از کاری فارغ شدی، کار دیگری را آغاز کن. (7، سوره مبارکه انشراح)

enlightenedامام علی (ع) فرمودند: به انواع کسب و کار بپردازید، زیرا از مال مردم بی نیاز میشوید. خداوند صاحب حرفه ی درستکار را دوست میدارد. البته مراقب باشید ظرفی که در آن آذوقه میریزید، تهش سوراخ نباشد. مثل گناهان که هر چه خیر جمع کنی، کبریتی میزنند و دود میکنند. پس: إِنَّ مَنْ طَلَبَ الْعِبَادَةَ تَزَکَّى لَهَا. هر کس که طالب عبادت است خود را براى آن (از هر گناهى) پاکیزه سازد. عاقل آن است که دست خالی آمده، دست پر برگردد. هفت شهر عشق را بندگان خالص طی کرده اند، بعضی هنوز دارند فکر می‌کنند که حرف خالق خود را بشنوند یا دستشان در دست شیطان بماند.

enlightenedامام کاظم فرمودند: عالیقدرترین مردم کسى است که دنیا را براى خویش ارزش نداند. هان! همانا جسمهاى شما را بهایى جز بهشت نباشد؛ پس آنها را به چیز دیگرى نفروشید. یا اباذر: هیچ جوانى نیست که...

enlightenedجوانى خود را در اطاعت خدا بسر آرد مگر آنکه خداوند اجر هفتاد و دو پیغمبر به او عطا کند. پیامبر اکرم (ص)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۳:۲۸

یا کبیر

mailدر هر رویداد خدا را خواستن، درمان درد حسادت است.

enlightenedالحسود غضبان على القدر. حسود، خشمناک است بر تقدیر حقّ تعالى. امیرالمؤمنین (ع)

حسادت یکی از انواع پیشرفته بیفکری و کج فهمی است. بعضی بطور کلی خود را در چنگال آن رها کرده و طعمه هر روزه اش شده اند و او روز و شب از گوشت تنشان میخورد و رحمی هم نمیکند.

enlightenedامیرالمؤمنین میفرمایند: ستمگرى چون حسود ندیدم که به ستمدیده شبیه تر باشد.

کسانی که هیچ هنر و فضیلتی را در خود سراغ ندارند، به جای برخواستن و حرکت کردن، وقتشان را صرف حرص و غصه از پیشرفتهای دیگران کرده و با عیبجویی و ناله و نفرین، آرزو میکنند همه از تلاش بایستند تا بیکاری و بی ثمری آنها معلوم نشود .اگر گمان کردید که از این خصلت سوزاننده ایمن هستید، کافی است در موقعیتهای امتحان قرار بگیرید، آنوقت خود را ارزیابی کنید. کافی است دوست هم ردیفتان یک مرتبه به ارتقاء شغلی یا معیشتی برسد، بدون این که قابلیتهای بیشتری داشته باشد. یا کسی که دوستش دارید به دیگران هم توجه و علاقه ساده ای نشان بدهد. یا در جمع دوستان و فامیل، همواره به کسی بیش از شما عنایت و محبت شود. آنوقت ببینید در هر کدام از این موارد چه فکرهایی با خود میکنید و دچار چه احساسهایی میشوید. وقتی که مورد مرحمت مردم قرار گرفته ایم، فکر میکنیم: « چیز مهمی نیست. حالا ظرف غذایی کسی بدست ما داده، نمیداد هم از گرسنگی نمیمردیم. مردم یک روز تحویلت میگیرند و فردا که خواسته ای داشتند و انجام نشد برایت تلافی میکنند.» اما وقتی زل میزنیم به کسانی که خیر موقتی بهشان رسیده، دچار این توهم میشویم که مگر او چکار کرده که ما نکرده ایم؟ چرا بعضی ها اینقدر شانس دارند؟ اگر او نبود ما خیلی مورد توجه بودیم و ... هزار ویز ویز دیگری که شیطان میکند، سوهان روح میشود، رابطه ها را کمرنگ میکند و ایمان را به باد میدهد. اگر روح وسعت پیدا کند، اگر انسان احساس ازشمندی کند، آنوقت از لطف و فیض مدام خدا خود را بهره مند میبیند و هر کم و زیاد دنیا برایش بهانه ای میشود تا با فهم نیاز مداومش به تکیه گاهی محکم، رزق و عیش و عزت و همه چیز را از صاحب کل کمالات بخواهد. هر که خود را فرزند ثروتمندترین و بخشنده ترین وجود عالم ببیند، آنوقت از شادی مردم شاد و از پیشرفتشان آرزوی پیشرفتهای بیشتر و بهتر میکند. گویی میبیند که در وسعت جهان، جا برای همه هست. قل اعوذ برب الفلق...من شر حاسد اذا حسد.

دنیا همه هیچ و اهل دنیا همه هیچ ای هیچ زبهر هیچ بر هیچ مپیچ
 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۳:۲۷
شنبه, ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۱:۲۴ ب.ظ

8. لذت و رنج در خیال است

یا مرتاح

mailلذت و رنج در خیال است.

مرکز اصلی لذت و رنج، خیال انسان است. انسان با تصور موفقیت، شیرینی، خوشبختی، عزت و کامیابی، احساس شادی و راحتی میکند و با تصور مردود شدن، تلخی، درد، سختی، گرفتاری، مصیبت یا بی کسی دچار احساس سختی و ناراحتی میشود. وقتی در جمعی نشسته اید که انگار با هم مسابقه داه اند تا از اتفاقات بدی که برای خودشان یا دیگری افتاده تعریف کنند، کمکم حالتان بد میشود و در جمعهایی که سخن از درستکاری و فداکاری و صفات نیک انسانی است، لبخندی بر لبانتان مینشیند و حالتان بهتر و بهتر میشود. شما میتوانید به این تسلط بر فکر و ذهن خود برسید که به صورت انتخابی حرفهای خوبتر بزنید و فکرهای خوبتر بکنید. اگر کسی از شما پرسید : این خوب است که الکی خوش باشید و از واقعیات دنیا بیخبر بمانید؟ شما از او بپرسید: این خوب است که همیشه ناراحت باشید و از سلامتی و طراوت حاصل از فکر آرام بی نصیب بمانید؟ با یک مثال نقش خیال را در احساس زیبایی یا زشتی از پدیدهای یکسان را ملاحظه نمایید: فنجان بلوری حاوی چای تازه دم دستتان است. با خود میگویید: چه بخار دلچسبی از آن بلند میشود. انگار عطر چای دارچین میدهد. نه شاید عطر بهار نارنج است. شاید هم از آن چای عطریهای گران قیمت باشد. فنجان را به لبهایتان نزدیک کرده و با نفسی عمیق عطر آن را دوباره استشمام میکنید. پلک ها را روی هم میگذارید در ‌حالیکه تصوری از تختهای چیده شده با پشتی های قرمز ترکمن دارید ... یادتان میآید چقدر این فنجان شبیه فنجانی است که دیروز در آزمایشگاه تشخیص طبی دیدید! نکند آن فنجان برای تست ادرار بوده؟ آنوقت در آن استکانها چای هم میخورند؟ نکند این فنجان هم قبلاً برای چنین کاری استفاده شده باشد؟ وای چه بوی ناجوری میدهد ... اَه اَه بروم این چای بدبو را خالی کنم و دیگر این فنجانها را دم دست نگذارم! در یک لحظه همه چیز برای شما خراب شد. مجموعه ای از تخیلات شیرین یا تلخ برای پدیدهای یکسان، دو دریافت متفاوت و دو برخورد رفتاری متفاوت را موجب میشود. همین اثر را تفسیرمان از آدمها و اتفاقات اطرافمان بر خیال ما میگذارد. میتوان فرمان قوه خیال را به دست گرفت و با انتخاب احساسها و تفسیرهای مناسب از رویدادها، لذت و اعتماد را به خود هدیه کنیم و نگاههای لبریز از امید و نشاط و افتخار را به عزیزانمان و کار و زحمت همراه با لذت و پایداری را به دنیای اطرافمان. چنین کسی با کنترل خیال خود، در اندیشه و خواب هم سراغ فکرهای حقیر نمیرود و آدمها را در ذهنش با احترام صدا میزند. آیا حفظ و کنترل فکر و خیال، امری لازم و حیاتبخش نیست؟

enlightenedپیامبر عزیز فرمودند: حیا از خدا اینست که مرگ را فراموش نکنى، و شکم را نگهدارى و فکر خود را حفظ کنى.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۳:۲۴
شنبه, ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۱:۲۳ ب.ظ

9.نظم ذهنی پیامد نظم در امور

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۳:۲۳
شنبه, ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۱:۲۳ ب.ظ

10. شناخت بنده نیازمند ، شناخت خدای بی نیاز

پیروى خواهشهاى نفسانى، دشمن عقل است و عقل را نابود میکند.

اگر یادگرفتیم به جای خدایی کردن بندگی کنیم، به جای حرفهای غلط و پیشنهادهای خلاف، حرف شنیدن را تمرین میکنیم. اگر باور کردیم که برگی از درخت بدون اذن او نمی‌افتد و روزی هیچ کس به دست دیگری نمی‌رسد، این قدر برای این که چرا شد و چرا نشد خودمان و دیگران را خسته و آزرده نمی‌کنیم. کسی که فرق دنیا و بهشت را بفهمد فقط سعی می‌کند آنجایی که «هر چه تمنا کند می‌شود»، راهش بدهند. خداوند به حضرت موسی فرمود: من شش چیز را در شش جا قرار داده ام و مردم آنها را در جای دیگر جستجو می‌کنند و نمی‌یابند، آسایش را در بهشت قرار داده، مردم در دنیا جستجو می‌کنند و نمی‌یابند ...

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۳:۲۳
شنبه, ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۱:۰۲ ب.ظ

11.تعادل داشتن و جامع اضداد شدن

mail تعادل داشتن و جامع اضداد شدن

وقتی صحبت از نظم میشود، یاد آدمهایی میافتیم که اگر همه کارهایشان را تمام نکرده باشند، شب خوابشان نمیبرد. یاد کسانی که اینقدر زمین شسته و دیوار سابیده اند که آرتروز دست و پا گرفته اند. اگر بخواهیم تعادل داشته باشیم، باید حد هر کاری را بدانیم. خصوصیت برجسته پیامبران و امامان (علیهم السلام) این است که جامع اضداد بودهاند. اشداء علی الکفار رحماء بینهم ...(29، سوره مبارکه فتح) شدید و غلیظ بر کافران و رحیم و مهربان بین اهل ایمان. جامع اضداد یعنی هم جاذبه داشته باشی هم دافعه، هر یک به میزان لازم و در جایگاه خود. یعنی اگر بسیار منظمی، بتوانی در شرایط لازم، با نظم کمتر هم به کارت ادامه دهی و اگر بی نظم و بیبرنامهای دست از این رویه برداری و خودت را مرتب و منضبط کنی. اگر بسیار پاکیزهای یا بی خیال از این حرفها، بتوانی روی دیگر سکه را هم تجربه کنی. در این صورت به جای عادت کردن به هر چیز، بر اساس دلیل و اولویت، فکر میکنی که کدام مهم و کدام مهمتر است. در این صورت اگر دکتر گفت روزه برای تو خوب نیست، «قربةً الی الله» روزه نمیگیری و اگر اول وقت نماز، کسی گرسنه و منتظر توست یا مهمان از راه رسیده، میتوانی نمازت را کمی دیرتر بخوانی. آدم خوب، متعادل است. مومن متعادل کسی نیست که یک حرف خدا را بشنود و یکی را نشنود. خوب بودن در حد متوسط معنی ندارد. اجرای واجبات و دست کشیدن از حرامهای خدا تعیین کننده حد تعادل است. تعادل یعنی در اجرای فرامین خداوند، مراقب اولویت هایی که او دوست دارد باشیم و عادت زده نشویم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۳:۰۲
شنبه, ۲۹ آبان ۱۴۰۰، ۱۰:۵۸ ب.ظ

12.پیام همه انبیا...

mailپیام همه انبیا این است: در مسیر کوتاه عبور از دنیای کوتاه، آلوده نشوید.

برنامه‌های دینی برای این آمده‌اند که انسان عبور کننده از گذرگاه کوتاه‌ مدت دنیا در مسیر زندگی ابدی‌اش آلوده نشود و در آخرت گرفتار نباشد. هیچ دستور شرعی نداریم که جان ما را به دنیا گره بزند. علامه طباطبایی میفرمایند: «همت دستورات دینی این است که چهره جان انسان را از عالم طبیعت متوجه ماوراء طبیعت کند». همۀ همتش دل کندن است. جایی میگوید صدقه بده، روزه بگیر، جایی از خوردن منع می‌کند و جایی دیگر پولی که به جانت بسته را می‌کند. می‌گوید نباید به پدر مادر «اُف» بگویی مگر این که تو را به سوی غیر خدا بخوانند. با این حال نیز بال‌های رحمتت را برایشان بگستر. دستور جهاد می‌دهد که از همسر و فرزند عزیزتر از جانت دل بکنی و بروی. امام سجاد ع در دعای ابوحمزه ثمالی میفرمایند: «سیدی، اخرج حب الدنیا من قلبی و اجمع بینی و بین المصطفی و آله خیرته» سید و مولای من، محبت دنیا را از قلب من بیرون کن مرا با برگزیدهات (پیامبر عزیز) و آل او که از بهترین ها هستند همراه کن.

«اى مردم! تقواى الهى پیشه کنید و بترسید از روزى که نه پدر کیفر اعمال فرزندش را تحمّل مىکند، و نه فرزند چیزى از کیفر پدرش را. به یقین وعده الهى حق است، پس مبادا زندگانى دنیا شما را بفریبد، و مبادا (شیطان) فریبکار شما را (به کرم) خدا مغرور سازد! آگاهى از زمان قیام قیامت مخصوص خداست، و اوست که باران را نازل مىکند، و آنچه را که در رحمها (ى مادران) است مىداند، و هیچ کس نمىداند فردا چه به دست مىآورد، و هیچ کس نمىداند در چه سرزمینى میمیرد. خداوند عالم و آگاه است.» (33 و 34، سوره مبارکه لقمان)

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آبان ۰۰ ، ۲۲:۵۸