14.خودت را دوست داشته باش ، مشکلت با مردم حل میشود

یا رب النبیین و الابرار

 خودت را دوست داشته باش، مشکلت با عالم حل میشود.

کنترل و ریشه یابی احساسات و رفتار ها، منجر به خودآگاهی و تسلط بر نفس میشود.

ریشه ی بسیاری از حساس شدن ها، زودرنجی هاو عصبانیت ها ناراضی بودن از خود است. از خودت راضی نیستی، چون وقت تلف میکنی، هنر چندانی نداری، میزان تحصیلات، محله یا سطح دارایی تان پایین است، چهره خوبی نداری یا از کارهای بدی که میکنی خسته ای. بعضی از اینها نتیجه ی غفلت و هدر دادن عمر و بعضی دیگر نتیجه ی مقایسه با این و آن است. آنکه وقت تلف میکند و آنکه در مهلکه مقایسه می افتد، قدر و توان واقعی خود را نمیداند و ارزشهای زندگی خود را نمیشناسد. وقتی در لایه های پنهان درونت درگیر شده ای و از خودت خوشت نمی آید، برای فرافکنی و آرام کردن خود، تلاش میکنی تقصیر ها و ایراد هایی هم در بقیه پیدا کنی که کمتر به یاد حقارت خود بیفتی.اما نتیجه ی این رفتار درگیری بیشتر با دیگران و نارضایتی های روز افزون تر از خودت است. پس مشکل اصلی را حل کن. خودت را به خوبی بپذیر، هر بنده خدا چنان مورد توجه اوست که انگار همین یک بنده را دارد. هر روز با صدای بلندی که گوشت بشنودبگو: من خودم را دوست دارم. من همه را دوست دارم. من با همه دوست هستم. همه با من دوست هستند. هرکسی قرار است با امکانات و دارایی های خودش امتحان پس بدهد. پس توانایی های درونی ات را شناسایی و استفاده کن تا هر روز بهتر و بزرگتر شوی، تا احساس رضایت بیشتری از کارنامه ی زندکیت پیدا کنی، تا بتوانی یقه ی خود و دیگران را رها کنی.

  یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ لایَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ إِلَى اللّهِ مَرْجِعُکُمْ جَمیعاً فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ اى کسانى که ایمان آورده اید! مراقب خود باشید! اگر شما هدایت یافته اید، گمراهى کسانى که گمراه شده اند، به شما زیانى نمى رساند. بازگشت همه شما به سوى خداست; و شما را از آنچه عمل مى کردید، آگاه مى سازد.( سوره مائده آیه ۱۰۵)

15.چطور با خودم دوست شوم؟

یا خیر حبیب و محبوب

 چطور با خودم دوست شوم؟

 من کرمت علیه نفسه هانت علیه شهوته؛ هر که خود را ارزشمند بداند، شهوت و هوس هایش نزد او کوچک میشوند. امیرالمومنین ( ع)

چگونه خودمان را دوست داشته باشیم؟ وقتی از خود راضی نیستیم، وقتی کارهایی که میکنیم درست نیست، وقتی زیاد میخوابیم، وقت تلف میکنیم، اهل مطالعه و پیشرفت نیستیم و خیلی ها از ما بهتر و موفق ترند، چطور ناراحت نباشیم؟ اگر یاد بگیریم که مشکل خود را مشخص و شفاف کنیم و با خود گفتگو داشته باشیم، ریشه ی حسادت ها،عصبانیت ها و پریشانی هایمان پیدا میشود. آن وقت به خود میگوییم:« گرچه به تنبلی عادت کرده ام اما نمیشود، یک روز، فقط یک روز آنطوری رفتار کنم که درست تر است؟ شاید روز خوبی شد و دوست داشتم که باز ادامه دهم.» اگر از خودمان دلزده میشویم، علتش این است که خیلی از کارها و صفات خوب خود را به حساب نمی آوریم و از سوی دیگر کارهای خوبی که میتوان انجام داد را انجام نمیدهیم. اگر هر روز بگوییم: « من با خودم دوستم!» آن وقت به جای آرزوی توقف دیگران خودمان را می پذیریم و در مسیری رو به جلو حرکت میکنیم. به اندازه ای که میفهمیم چه شان و جایگاهی نزد خداوند داریم، چقدر دوستمان دارد،چقدر درهای بخشش و رحمت را باز کرده، احساس و رفتارمان عالی میشود و فرصت برای رسیدن به همسایگی حضرت رسول(ص) و کرامات و توانمندی های بزرگی در دنیا برایمان فراهم میشود.

خداوند میفرماید: وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی‏ آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلی‏ کَثیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضیلاً( ۷۰ سوره مبارکه اسرا)؛ « و ما فرزندان آدم را بسیار گرامی داشتیم ، و آنان را بر مرکبهای آبی و صحرایی سوار کردیم و از هر غذای لذیذ و پاکیزه روزیشان کردیم و قطعا بر بسیاری از مخلوقات خود برتریشان دادیم »

پیامبران اینچنین اقلیتی بودند که قدر و قیمت خود را میشناختند، و از خودشان بیش از هرکسی انتظار ادب ، دانایی، بردباری،قدرشناسی و عاقبت بخیری داشتند.

16. دوستی با مردم

بسم الله الرحمن الرحیم

 دوستی با مردم.

وقتی با خودت دوست شدی احساس میکنی که مشکلاتت با خانواده و مردم چقدر ساده و قابل بخشش است. دیگران هم ممکن است اشتباه کنند، آنها هم نیاز به محبت و توجه دارند، آنها هم بنده خدا هستند، مثل خودت توانشان محدود است و مریضی و دوری و مرگ دارند.

 

امیرالمومنین (ع): مرگ نزدیک است و زمان با هم بودن اندک کسی که با اطرافیانش ناسازگاری میکند، فکر میکند آنها همیشه....

17. انسان مسئول اعمال و سرنوشت خویش است

یا حکیم خبیر

 انسان مسئول اعمال و سرنوشت خویش است .

برخی از مردم برای فرار از مسئولیت و توجیه غفلت و تخلف خود و گاهی تحت تاثیر القائات غلط روان شناسی، رفتارهای خود را به عواملی مانند: خدا، ارث، محیط، سرنوشت، جبر، تاریخ، شانس،آبا و اجداد، شیطان و ... نسبت میدهند و خودشان را از هر کوتاهی و تخلف و گناهی تبرئه میکنند . میپندارند هر رحمت و نعمت خداوند، بخششی است که آنها مسئولیتی در قبالش ندارند و در دعاهایشان طلبکارانه با خدا سخن میگویند.

اما در دعای زیبای کمیل، امیرالمومنین (ع) با جملاتی از قبیل: أَذْنَبْتُه( گناه کردم)،أَخْطَأْتُهَا( اشتباه کردم)،ظَلَمْتُ نَفْسی( به خود ستم کردم)،تَجَرَّأْتُ بِجَهْلی( جهالت)،ما عَمِلْتُهُ فی خَلَواتی( پنهان کاری) ،َدَوامِ تَفْریطی وَجَهالَتی( افراط و تفریط) ،کَثْرَةِ شَهَواتی وَغَفْلَتی( شهوت و غفلت)، اِتَّبَعْتُ فیهِ هَوى نَفْسی( پیروی نفس)، َلَمْ اَحْتَرِسْ فیهِ مِنْ تَزْیینِ عَدُوّی( نگریختن از وسوسه های دشمن)، تَجاوَزْت بَعْضَ حُدُودِک( شکستن حدود الهی) َ، وَخالَفْتُ بَعْضَ اَوامِرِکَ ( مخالفت امر) ،اسرافیعَلى نَفْسی( زیاده روی)، مُعْتَذِراً نادِما( عذرخواه و پشیمانم.) مُسْتَغْفِراً مُنیباً مُقِرّاً مُذْعِناً مُعْتَرِفاً( به غفلت و تخلفات و گناهانم معترفم و تقاضای آمرزش دارم)...

گوینده دعا را به قبول مسئولیت در برابر همه ی توانایی ها و امکانات و موقعیت های خویش وادار میکند و ضرورت مراقبت از خود را به او تفهیم نموده، می آموزد که غفلت و تخلف و گناهانش را به خود نسبت دهد و به گردن دیگری نیندازد.

18. اگر این یکی درست می شد

یا من قوله صدق

 اگر این یکی درست میشد.

تا کی میخواهیم از دست این و آن نگران و ناراحت باشیم و همه ی اعصابمان را خرج کنیم برای اینکه چرا این حرف را زدند و آن کار را کردند؟ چند نفر را تا به حال توانسته ایم طبق میل خود تغییر دهیم و فکر و فهم چند نفر را توانسته ایم درست کنیم؟ اگر همین یک نفری که باید بابتش حساب و کتاب پس بدهیم درست شود؛ یعنی یک نفر در این دنیا باشد که درست میفهمد، هیجانی نیست، منتظر تشکر و سپاس این و آن ننشسته، توان و استعدادهای خود را به ظهور میرساند و از رشد و شکوفایی خود در محضر خدا و انجام وظیفه اش لذت می برد،آن وقت یک گوشه ی عالم زیباتر از قبل نخواهد بود؟ اگر بعد از مرگ بفهمیم که تمام آنچه دیدیم و شنیدیم فیلم هایی بود تا فقط نمره و امتیاز ما را در برخورد با هر یک تعیین کند...؟!! بارها در روایات آمده که مسلمان نسبت به مسلمان حقوق و تکالیف زیادی دارد. احیانا ممکن است که اطرافیان ما هم جزء مسلمانان باشند! بارها در قرآن آمده که هیچ کس صاحب اختیار، مالک و تصمیم گیرنده برای دیگران نیست. از جمله برای همسر و فرزند که بیشترین مصاحب ما و امانت خدا هستند.

فذکر انما انت مذکر (2۱ ) لست علیهم بمصیطر (22) ای پیامبر پس تذکر ده که تو فقط یادآوری کننده ای. تو سلطه گر بر آنان نیستی که مجبورشان کنی( ۲۱و ۲۲، سوره مبارکه غاشیه)

لطف کنیم مواظب باشیم چه وظایفی داریم و چه وظایفی نداریم!

19.خودبینی و خودمحوری تاکی؟

هوالحق

خودبینی و خودمحوری تا کی؟

جهانی با این جمعیت، هنوز شاهد افرادی اینچنین است که جز منافع خودش کسی را نمی بینند و متوجه احوالات، نیازها و تقاضاهای کسی دیگر نیست.

استارت ماشین را که می زند شروع میکند به بوق زدن. مبادا دیگر ماشین ها هم بخواهند حرکت کنند و مزاحمش بشوند! وقتی سوار اتوبوس میشود میگوید،آقا در را ببند دیگر جا نیست! تا وقتی فرزند است همه باید مراعاتش بکنند، وقتی پدر میشود نظرش عوض میشود و مقام پدر را از همه چیز مهمتر می بیند. آنکه عروس می شود فکر میکند مهمترین مقام عالی کشور است و همه دار و ندارشان را برایش خرج کنند و به او احترام بگذارند و سالها بعد که مادر شوهر میشود همه چیز را در مورد احساس و عواطف عروس فراموش میکند. هرجا میرسد میگوید چرا این بی فکر ها نمیدانند که من آمده ام و باید دست و پایشان را جمع کنند؟اما آیا میشود برای دیگران هم ارزش قائل شد و به نیازهای آنها هم فکر کرد؟ روزی چند بار از حال دیگران خبر میگیریم به این نیت که مشکلی از آنها رفع کنیم، یا لااقل گوشی برای شنیدن حرف هایشان باشیم؟

20. عقل کامل تر، اخلاق بهتر

یا رب الصحاری و القفار

 عقل کاملتر، اخلاق بهتر

امام صادق(ع) : کاملترین مردم در عقل، بهترین آنها در اخلاق است.

هر کس فکر کند که همه چیز دنیا باید سر جایش باشد، چیزی از اعصاب و روحیه برایش باقی نمی ماند. اینکه میگویند حلم زینت علم است؛ یعنی هر چه داناتر شدی بیشتر باور میکنی که مردم دارای هوش، امکانات و دریافت های فکری متفاوتی هستند لذا انتظاراتت از آنها کم میشود. اگر از ایده آل گرایی دست برداری آن وقت از هر اشتباه دیگران و حتی خودت، درسی میگیری برای بهتر شدن.

امیرالمومنین (ع) در اوصاف مومن میفرمایند: کارش سهل( بی تکلف) است و نسبت به حفظ دینش سخت گیر، شهوتش مرده( نسبت به حرام)، غضبش فرو برده، اخلاقش سالم، همسایه اش از او در امان، تکبر در او ضعیف، به آنچه برایش مقدر شده قانع، صبرش متین، کارش با حکمت، و ذکرش بسیار است.

خوش اخلاقی نشانه ی سازگاری است. آدم خوش اخلاق هم نشاط درونی دارد و هم توانایی ارتباط خوب با مردم . هم برای آدم های فهمیده حوصله دارد و هم کم فهم. به این دلیل که اولا برنامه و هدف خودش را در زندگی دنبال میکند و ثانیا به خاطر کج فهمی دیگران، خود را درگیر هر موضوع و مسئله ای نمیکند. نمیخواهد که همه مشکلات عالم را یک تنه حل کند و خیال نمیکند که همه مردم باید درست و عالی بفهمند و عمل کنند. کسی که امور خود و دیگران را به خدا میسپارد و تلاش میکند تا سهم و وظیفه خودش را در هر ماجرا پیدا کند، عاقل است. پس خوش اخلاقی غصه ها را کم میکند.

از امیرالمومنین ( ع) پرسیدند: چه کسی غم و اندوهش از همه بیشتر است؟ فرمود: کسی که اخلاقش از همه بدتر است.

21.ده کار خوب ، یک کار بد

یا جابر العظم الکسیر

ده کار خوب، یک حرف بد

میگفت: خوب شد آمدی، داشتم دق میکردم. واقعا عروس هم عروس های قدیم. این قدر ناراحتم که نمیدانم چه بگویم؟ آخر شما بگو وقتی خودش مریض است، بچه اش مریض است، میتوانم بگویم به من ربطی ندارد؟ خوب سه روز است میروم کمکشان ، برایش غذا پخته ام، از بچه اش نگهداری کرده ام، هی رفته ام و آمده ام، این هم نتیجه اش. میگوید چرا این حرف ها را میزنید؟ آخر شما بگو آیا این حرفها مشکل دارد؟ گفتم: حتما بچه ات این مریضی را از تو گرفته؛ خب راست میگویم، دروغ که نگفته ام. یک کلمه دیگر هم گفتم که: چرا مادرت برای کمک به تو نمی آید؟؛ یک حرف دیگر هم زدم. گفتم : « آخ، دیگه خسته شدم». این سه کلمه این قدر ناراحت شدن دارد؟

1.بسیاری از چیزهایی که میخواهیم ، نمی شود

یا حلیما لا یعجل (ای بردباری که شتاب نکند)

بسیاری از چیزهایی که میخواهیم، نمیشود.

از اولین چیزهایی که باید برای کنار آمدن با دنیا باور کنیم این است که بسیاری از امور دنیا مطابق میل ما پیش نمیرود و خیلی از کارها آنطور که دلمان میخواهد نمیشود. میل و هوس ما خیلی چیزها میخواهد ، حتی گاهی خواسته هایمان عاقلانه و طبیعی است. اما نمیشود برای اینکه کسی را تغییر دهی، استخوانش را بشکنی. نمیشود وقتی که پول نداری دزدی کنی. نمیشود وقتیکه از زندگی ات راضی نیستی، حریم های زندگی خود یا دیگران را پاره کنی، نمیشود برای اینکه با همسرت اختلاف نظر داری، بچه هایت را در فضای توهین و درگیری بزرگ کنی یا از آنان فرزند طلاق بسازی.لذا حکمت اقتضا میکند که با اختیار و انتخاب خود از بعضی خواسته ها برای مصلحت بالاتر بگذریم. با خوشبختی دادن به دیگران، به خوشبختی برسیم و با محدود کردن خواسته های خود از زندگی موقت دنیا، به آزادی بیشتری برسیم. در پرورش فرزندانمان نیز اگرچه لازم است به بسیاری از نیازهای آنان پاسخ دهیم تا بخل و لجبازی در آنان شکل نگیرد، اما برخی خواسته ها را هم باید بگوییم، کمی صبر کن و برخی را بگوییم، نمیشود یا نمیتوانیم.اگر همه خواسته ها را بی درنگ تامین کردیم، گمان میکند نظام دنیا هم همینطور است و دیگران باید هرچه او خواست فورا انجام دهند.

پیامبر( ص) از جبرئیل پرسیدند که معنی صبر چیست؟ عرضه داشت؛ یعنی روحیه انسان در موقع گرفتاری همانند زمان آسایش قوی و شاداب باشد و در زمان فقر و تهیدستی همانند زمان غنا و بی نیازی، و در موقع بلا و مصیبت همانند زمان عافیت باشد و مصائب و ناراحتی های خود را نزد مردم نگوید و شکایت نکند.

 

حضرت صادق( ع) فرمود: آن کس که در برابر مشکلات و شدائد صبر کند ، مدت کوتاهی صبر خواهد کرد و همچنین اگر بی تابی نماید، آن هم مدتش کوتاه است. سپس فرمودند، بر تو باد که در تمام کارهای خود صبر را پیشه کنی.

2.هرچه به ذهنت رسید راه حل نیست...

یا من قرآنه مجید

 هرچه به ذهنت رسید راه حل نیست. چه بسیار تلاش ها که نتیجه ی عکس می دهند.

تا خواستی هیجان زده شوی و گوشی تلفن را برداشته هرچه در دلت مانده یکجا تحویل بدهی، صبر کن. تا تصمیم گرفتی با گله و شکایت فضا را تیره کنی، تا به فکر تلافی کردن افتادی یا به تو گفتند: « با هر کس باید مثل خودش رفتار کرد» دست نگهدار. شاید بتوانی با لحظه ای درنگ،بفهمی که اگر این کارها را بکنی از تلاشت نتیجه عکس میگیری. چه بارهای اضافه ای را به دوش کشیده و روز و شب ات را به مرور خاطرات تلخ و مقصر نامیدن دیگری گذرانده ای؟ چقدر برای مشکلات دیگری غصه خورده و با از دست دادن روحیه ، خود و خانواده ات را از پا در آورده ای؟ چقدر سعی کرده ای که افراد را مطابق میل خود تغییر دهی، بدون اینکه با نگاهی به گذشته، نتیجه های عکس و رابطه های از دست رفته را ببینی؟ به اندازه ای که قبل از هر اقدام عاقبت اندیشی کنی، تجربه های خطا را مرور کرده و درس بگیری، و با اهل خرد نشست و برخاست داشته باشی، مهارت پیدا میکنی که به هر قیمت دست به هر اقدامی نزنی.